Avrupa Birliği Hukuku Ders Notları 2

AB KONSEYİ

            Avrupa Konseyi 

   Kavramın Ortaya çıkışı: Paris Zirvesi Sonuç Bildirisi’ne dayanmaktadır kavramın kaynağı.

                                     Yasal zemin: Görevler:  AB Konseyi, avrupa birliğinin kalkınması için gerekli

güdülenmeleri sağlar ve bunun genel siyasi yönelimlerini ve önceliklerini belirler.yasama işlemleri icra etmez.

                                    Fonksiyonu:AB Konseyini gerçekleştirmekteki amaç bu tür toplantılarla topluluğun gelişmesini ve siyasal işbirliğin gerçekleşmesini hızlandırmaktadır. 

                                    AB Konseyinin karar alma yöntemi: aksi öngörülmedikçe uzlaşı ile karar

alınır.  Avrupa konseyi sonuç bildirgeleri günümüzde  avrupa konseyi’nin rehberlerini izlemek durumunda olan birlik organları ve üye devletler için,çok önemli bir kaynak olmaktadır. Örneğin komisyon bu rehberleri izleyerek teklif hazırlamaya ya da teklifleri yenilemeye karar verebilir. Usule ilişkin sorunlar ve içtüzüğün kabülü hakkında  basit çoğunlukla karar alınır ; konsey tertipleri listesinin belirlenmesi ve konsey başkanlığı düzenlemeleri hakkında nitelikli çoğunlukla karar alır.       AB Konseyi Başkanlığı : Başkan nitelikli çoğunluk ile bir kez yenilenebilir olmak üzere iki buçuk yıllığına seçilir. 

Başkanlık eder ve işleri yürütür,çalışmaların hazırlığını ve yürütülmesini sağlar,uzlaşı için çaba gösterir,toplantılardan sonra rapor sunar.

KONSEY

            Konsey hem yasama hem de yürütme organı olarak etkin bir konuma sahiptir konsey. Bütçe ve yasama fonksiyonlarını avrupa parlamentosuyla birlikte icra eder.konsey,antlaşmaların  öngördüğü koşullara uygun olarak kordinasyon ve politika tanımlama fonksiyonlarını yerine getirir.

            Konsey’in oluşumu

Üyeler: Konsey,her bir üye devletten kendi devletini temsil etmeye yetkili,devleti adına bağlayıcı kararlara imza yetkisi bulunan,bakan düzeyinde birer temsilciden oluşur.

                                    Başkanlık: Konsey başkanlığının rolü önemlidir,başkanlık, bütün toplantıları ayarlamak ve toplantılara başkanlık yapmak,uzlaştırmaları özendirmek,karar almada tutarlılığı ve sürekliliği sağlamak sağlamak zorundadır.

            Genel Sekreterlik:konseyin çalışmalarını hazırlayan ve her düzeyde düzenli çalışmasını temin eden bir Genel Sekreterlik vardır.

            Daimi temsilciler komitesi:Coreper,konseyin çalışmalarnı hazırlamak ve konsey tarafından verilen işleri yapmakla yükümlüdür.

             Konsey’in görevleri

                                    Yasama görevi:Topluluğun yasama organı olan Konsey,bu yetkisini,

Parlemento ile ortak karar prosedürü gereğince birlikte kullanır.

                                    Birlik dış politikası:Konsey ,birlik adına uluslararası antlaşmalar yapar.

                                    Bütçe: Parlamento ile birlikte topluluğun bütçesini yapar.

                                    Atamalar: Sayıştay ve Ekonomik Sosyal komite üyelerini atar

            Konsey Toplantıları: Konsey hukuki açıdan bakıldığında tek bir kurumdur,ancak fonksiyonel anlamda bakıldığında iki sıfatla toplanmaktadır.

Bunlardan ilki,  Konsey’in,üye devletlerin bakanlarından yani siyasal sorumluluk taşıyan kişilerden oluşan toplantı yapmasıdır.Bu durumda bakanlar konseyini ifade eder.üye devletler toplantının gündemine göre ilgili bakanlarını gönderirler toplantıya. Bu istisnai haller dışında dış işleri bakanlarıyla toplanır konsey,bu durumda Genel işler konseyini ifade eder.

İkinci olarak,Konsey, bazı özel durumlarda,üye ülke devlet ya da hükümet başkanları düzeyinde toplanabilir. ( temel ilkelerin bir üye devlet tarafından ciddi ve sürekli ihlalinin tespiti için karar alınması,para politikası gibi özel konuların görüşülmesi durumunda toplanılır)

            Çalışma Yöntemi: 

            Oylama Yöntemi:

                                    Basit çoğunlukla,toplantıya katılanların yarıdan bir fazlası değil,konseydeki üye tam sayısının yarıdan bir fazlasıdır. Konsey içtüzüğünün Kabul edilmesi, birliğin ortak amaçlarının gerçekletirilmesi için konsey’in komisyondan araştırma önerisi yapmasını istemesi,kurucu antlaşmalarda değişiklik yapmaya ilişkin prosedürde görüş belirtme gibi konularda basit çoğunlukla karar alınır.

                                    Nitelikli çoğunlukla,üye devletler için belirlenmiş oy katsayılarına;bir yandan da kararın Kabul edilebilmesi için gerekli çoğunluğa dayanır. Ağırlaştırılmış bir karar alma yöntemidir. Oy katsayılarının çoğunluğu,üye devlet tam sayısının basit çoğunluğu, demografik çoğunluk aranmaktadır nitelikli çoğunluk için.

                                    Oybirliği,az sayıdaki ama çok önemli konularda oybirliğiyle hareket

edilmesini öngörmüştür Antlaşma. Çekimser kalmak red oyu değildir.  Siyasal olarak çok hassas konularda oybirliğine gereksinim vardır. Birliğe yeni üye alınması gibi.

KOMİSYON 

            Konsey,avrupa parlamentosuyla paylaşarakda olsa birliğin ikincil hukukunu koyan organ niteliğini taşır,ancak konsey bir yasal düzenleme yapabilmek için komisyonun bir teklif hazırlamasına ihtiyaç duyar. Komisyon ise tek başına hukuk koyma ve hukuk konulması için teklifte bulunma yetkisine sahip bir organ niteliğindedir. Birlik hukuku temel olarak Komisyon’un eylemleri ile sürdülebilmektedir. Ua antlaşmaların müzakeresini yapan,topluluğu temsil eden ve üye devletlerin çıkarını koruyan,yürütme,koruma vekollama görevini yürüten bir organdır.

            Komisyonun oluşumu:Komisyon,üye devlet vatandaşı olan ve “komiser” olarak adlandırılan üyelerden oluşur.üye devletlerin coğrafi ölçekleri ve nüfusları göz önünde bulundurularakseçilir.

            Görev süresi:5 yıldır.

            Komisyon başkanı:Başkan komiserlerin hangi alanlardan sorumlu olacağını belirleme yetkisine sahiptir.  Komisyon çalışmalarının ilkelerini belirler,

            Komiserlerin atanma usülü:AB Konseyi,ap seçimlerini ve uygun istişarelerin sonucu olarak nitelikli çoğunluk ile  seçilir.

            Komiserlerin nitelikleri: ülkesinde üst düzey görevlerde bulunmuş siyasal yönü ağır basan kişilerdir.

 Sorumlulukları: topluluğun genel çıkarları söz konusu olduğunda tamamen bağımsız olmak zorundalardır. 

            Çalışma yöntemi:   kurul halinde çalışan komisyon haftada bir toplanır,üye tam sayısının salt çoğunluğu ile karar alınır.

            Görevleri: komisyon,genellikle antlaşmanın bekçisi olarak adlandırılır. Birlik yasalarının hazırlanmasından sorumludur. Antlaşma hükümlerinin verdiği yetkiye dayanarak birlik hukukuna aykırı davranan üye devletlerin sorgulanmasında bir tür savcı görevi yapar. Önemli politikaların günlük işleyişinden sorumludur

                        Yasa Teklifi Hazırlama:yasa faaliyeti komisyon tarafından başlatılır. Yasa tekliflerini hazırlarken komisyon 3 temel hedefe uyar. 1-birlik çıkarlarını gözetmek. 2- danışmada bulunmak 3ikincililik ilkesine saygılı olmak. Komisyon hem doğrudan antlaşmadan doğan hem de konseyin görevlendirilmesiyle çok dar bir alanda yasa yapmaya yetkilidir.

Yürütme Organı Olarak Komisyon:  birliğin yıllık bütçesi ile,esas amacı,bölgeler arasındaki zenginlik ve fakirlik farkını ortadan kaldırmak olan yapısal fonları yönetmektir.

Birlik Hukuku uygulamasını gözetlemek denetlemek: ab yasalarının sağladığı hakların tüm üye devlet vatandaşlarına aynı şekilde uygulanmasını sağlamak üzere,üye devletlerin uygulamalarını denetler ve gözetler.

            Komisyonun yetkilerinin sınırları: ab’nin temel politikalarını ve önceliklerini belirleyemez. Zorlama yetkisine sahip değildir.